Handelingsgericht werken
14-09-2020
Handelingsgericht werken (HGW) is een benadering die gericht is op het bieden van passend onderwijs aan leerlingen met verschillende onderwijsbehoeften. Het is een systematische aanpak die begint bij het observeren van de leerling en het analyseren van zijn of haar onderwijsbehoeften. In deze blog zullen we kijken naar de HGW cyclus en hoe deze kan worden toegepast in het onderwijs. Pameijer en Van Beukering (2015) beschrijven HGW als een systematische manier van werken, waarbij het doel is om de onderwijsbehoeften van leerlingen zo goed mogelijk af te stemmen op het onderwijsaanbod.
De HGW cyclus bestaat uit vier fasen met zes stappen, die hieronder kort worden beschreven:
Fase 1: Waarnemen en signaleren
- Stap 1: Verzamelen van leerlinggegevens ins een groepsoverzicht
- Stap 2: Signaleren van leerlingen die extra aandacht nodig hebben. Dit kan bijvoorbeeld door observaties, toetsen of gesprekken met de leerling zelf.
Fase 2: Begrijpen en analyseren
- Stap 3: De volgende stap is het analyseren van de onderwijsbehoeften van de leerling. Hierbij wordt gekeken naar de sterke kanten van de leerling, maar ook naar de eventuele problemen die de leerling ervaart. Op basis van de analyse worden er doelen gesteld voor de leerling. Deze doelen zijn gericht op het verbeteren van het onderwijsresultaat en het vergroten van het zelfvertrouwen van de leerling.
Fase 3: Plannen
- Stap 4: Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften
- Stap 5: Opstellen van het groepsplan
Fase 4: Realiseren
- Stap 6: Uitvoeren van het groepsplan
Tot slot hoort evaluatie bij de HGW-cyclus. Hierbij wordt gekeken of de gestelde doelen zijn bereikt en of het plan effectief is geweest. Op basis hiervan kan worden besloten om het plan bij te stellen of om het af te ronden.
Afstemming is een belangrijk onderdeel van HGW. Het gaat om het aanpassen van de omgeving aan de behoeften van het kind. Een kind ontwikkelt zich namelijk in wisselwerking met zijn omgeving (Smeets, Ledoux, Regtvoort, Felix, & Mol Lous, 2015). Er wordt gekeken naar stimulerende en belemmerende factoren vanuit de omgeving en of deze vanuit school beïnvloedbaar zijn (Emmelot, Kuiper, Ledoux, van Loon-Dikkers, & Hendrix, 2015).
In het onderwijs is HGW een effectieve benadering gebleken voor het bieden van passend onderwijs aan leerlingen met verschillende onderwijsbehoeften. Door middel van de HGW cyclus kunnen leerkrachten de onderwijsbehoeften van leerlingen systematisch analyseren en passend onderwijs bieden (Pameijer & Van Beukering, 2015).
Referenties:
Emmelot, Y., Kuiper, E., Ledoux, G., van Loon-Dikkers, L., & Hendrix, N. (2015). De kwaliteitsaanpak basisonderwijs Amsterdam belicht.
Pameijer, N., & Van Beukering, T. (2015). Handelingsgerichte diagnostiek in het onderwijs. Een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering.
Smeets, E., Ledoux, G., Regtvoort, A., Felix, C., & Mol Lous, A. (2015). Passende competenties voor passend onderwijs Onderzoek naar competenties in het basisonderwijs.
